Odatv, muhalif gazeteci-yazarların Merdan Yanardağ ile ilgili bugünkü köşelerinde ne yazdığını derledi.
EMRE KONGAR NE YAZDI
Cumhuriyet muharriri Emre Kongar, “Merdan Yanardağ teröre de teröriste de karşıdır!” başlığıyla kaleme aldığı yazısında Merdan Yanardağ’ın teröre ve teröriste karşı biri olduğunu yazdı.
Kongar, yapılan suçlamanın, Merdan Yanardağ’ın hem muharrir kimliğine hem de siyasal kişiliğine uygun olmadığını belirterek, şu sözleri kullandı:
“Arkasında pek çok kitap, saatlerce program kaydı, yüzlerce makale olan Merdan Yanardağ’ın ‘teröre dayanak vermek’, ‘terörizm propagandası yapmak’ üzere suçlamalarla tutuklanması ‘hayatın olağan akışına’ karşıttır:
Çünkü yapılan suçlamalar, Yanardağ’ın muharrir kimliğine, siyasal kişiliğine uygun değildir.
Olayı anımsayalım:
19 Haziran’da AKP’li milletvekili Galip Ensarioğlu’nun Gazete Duvar’da bir röportajı yayımlanıyor.
Bu röportajda, Demirtaş, Öcalan ve Kandil hakkında değerlendirmeler yer alıyor.
Merdan Yanardağ, bu değerlendirmeler üzerinden 20 Haziran’da, iktidarın siyasetlerini eleştiriyor.
25 Haziran’da, 20 Haziran’daki programın 15-20 dakikalık kısmı montajlanarak 4-5 dakikaya düşürülüp kimliği belgisiz bir Twitter hesabı tarafından görüntü olarak yayımlanıyor…
Ve tek merkezden yönetildiği izlenimi veren bir süratle ve yaygınlıkla, derhal ‘viral’ hale geliyor.
(Twitter’da bu mevzuda bana bile yapılan linç akınlarının, ölçüsü, şiddeti, mühleti ve bunu yapan hesapların nitelikleri, bu atakların tek merkezden yönetildiği izlenimini güçlendiriyor.)
Merdan Yanardağ 26 Haziran’da gözaltına alınıyor, 27 Haziran’da tutuklanıyor.
Merdan Yanardağ’ın avukatı Bilgütay Durna 4-5 dakikalık montaj görüntüde bile hata ögesi olmadığını belirtiyor:
‘Terörle Uğraş Kanunu’nun 7. unsurunun 2. fıkrası çok açık. 2013’te bu fıkrada değişiklik yapıldı ve orada propagandanın kendisi cebir ve şiddeti legal haline getirmeye bağlandı.
2019’da yapılan bir ek cümleyle tenkit hakkı bunlardan muaf tutuldu.
Aslında montajın kendisi bile hata değil.
Bu mevzuda AYM’nin, Yargıtay’ın kararları var.
Biz ısrarla şunu lisana getirdik:
‘Merdan Yanardağ’ın bir kısmı kıymetlendirme, bir kısmı de Ensarioğlu’ndan alıntı…’
Programın tamamını sunmamıza karşın klasik tutuklama kararında ‘mevcut kanıt durumu 26 Haziran 2023 tarihli açık kaynak araştırma tutanağı içeriği…’ denilerek bahsedilen o 4-5 dakikalık görüntü.
Karar buna nazaran verilmiş.
Biz ‘Gerçeklik bu değil’ diyoruz fakat dikkate alınmamış.
Tutuklama kararında montajlanmış görüntü kanıt olarak ele alınmış.
Bu kabul edilebilir değil.’
Durna’nın bu açıklamalarına karşı İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan şu açıklama geldi:
‘İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığımızın 2023/137583 soruşturma numaralı evrakı üzerinden hakkında soruşturma yürütülen Merdan Yanardağ’ın, 26/06/2023 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde ve 27/06/2023 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığımızda, müdafileri huzurunda alınan savunmalarında:
‘Soruşturmaya bahis tespiti yapılan kelamların kendisine ilişkin olduğunu lakin konuşmasının tamamının bir bütün olarak değerlendirmesi gerektiği ironi yapmak istediğini’ beyan etmiş olup…
Alınan her iki sözü sırasında gerek kendisi gerekse müdafileri tarafından tespiti yapılan soruşturmaya husus kelam ve açıklamaların montajlanmış olduğu tarafında bir savda bulunulmamıştır.
Soruşturma tüm taraflarıyla ve titizlikle sürdürülmektedir.’
Bu açıklamada da açıkça, Yanardağ’ın ‘konuşmanın tamamının bir bütün olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini’ öne sürdüğü ve ‘ironi yapmak istediğini’ söylediği tabir edilmiş.
Dilerim tutuklamaya yapılan itirazı inceleyecek olan mahkeme:
Bu tutuklamaya yol açan argümanların ‘Merdan Yanardağ’ın siyasal tavrına ve gazeteci-yazar olarak oluşan kimliğine ters olduğu’…
Dolayısıyla, ‘yaşamın olağan akışına da uygun olmadığı’…
‘Sözlerinin bağlamından kopartılarak arka geriye sıralandığı, yani montajlandığı’…
‘Twitter aracılığıyla bir linç kampanyası başlatıldığı’ gerçeklerini…
Özellikle de ‘kaçma kuşkusu olmadığı’…
Olgusunu dikkat alır…
Ve kendisini tahliye eder.”
YALÇIN DOĞAN NE DEDİ
T24 muharriri Yalçın Doğan, “Merdan Yanardağ vak’ası: Muhalefet sınıfta çaktı” başlığıyla kaleme aldığı yazısında, Türkiye’nin uluslararası basın özgürlüğündeki endeksine dikkat çekti.
Merdan Yanardağ’ın bir gazeteci olduğunu ve kelamlarından ötürü bir gazetecinin tutuklandığını tabir etti. Yalçın Doğan ayrıyeten Yanardağ’ın tutuklanmasına rağmen siyasalların açıklamalarını da ele aldı.
Yalçın Doğan’ın yazısı şöyle:
“Bayram o denli baskıcı bir olaya denk geliyor ki, TELE 1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ TV’deki kelamlarından ötürü tutuklanıyor.
Yanardağ bir gazeteci.
Sözlerinden ötürü bir gazeteci tutuklanıyor.
Uluslararası basın özgürlüğü endeksinde Türkiye bu yıl geçen yıla nazaran on altı basamak geriliyor.
180 ülke içinde 149’uncu sıradan 165’inci sıraya düşüyor.
Hızlı bir düşüş.
Özünde, demokrasinin düşüşü.
Böyle bir günde muhalefetten Ahmet Davutoğlu, Ali Babacan, Temel Karamollaoğlu, Gültekin Uysal bayram iletisi yayımlıyor.
O bildirilerde demokrasiden, basın özgürlüğünden tek kelam yok.
Merdan Yanardağ’ın tutuklanmasına ait tek satır yok.
Sadece CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu hem bayram iletisinde demokrasi vurgusu yapıyor, hem de Merdan Yanardağ ile ilgili farklı bir dayanak açıklaması yapıyor.
Bayram iletisinin ötesinde, Davutoğlu doğrucu Davut pozlarında, her zamanki üzere hamasetle karışık:
‘İktidar gerçek bir şey yaptığında, hakikat yapıyorsunuz, devam edin diyeceğiz ve takviye vereceğiz gerekirse. Yanlışsız bir şey yaparlarsa, yapma ihtimali düşük ancak, biz adil davranacağız. Yanlış bir şey yaparlarsa, kardeşimiz olsa bile, gözünün yaşına bakmayacağız’.
Neye nazaran gerçek?..
Sürpriz değil. Aslını inkâr etmiyor. Durup dururken, şu ya da bu bahiste dayanak vermeye hazır olduğunu ilan ediyor.
İYİ PARTİ SKLANDALI
Adını andığım parti liderleri bir yana ve de YETERLİ Parti…
Dün bu satırların yazıldığı saate kadar M. Akşener’den herhangi bir bayram bildirisi görmedim lakin, gördüğüm bir başka mesaj var:
İYİ Parti sözcüsü Prof. Dr. Kürşad Zorlu’nun Merdan Yanardağ’ın tutuklanması sonrasında:
‘TELE 1’de yayınlanan programda terörist başı Öcalan’a tecridin kaldırılması istikametinde yapılan değerlendirmeler sebebiyle, İYİ Parti sözcüsü olarak, kelam konusu kanalın hiçbir yayın davetine katılmayacağımı hürmetlerimle arz ederim’.
Bu vatandaş profesör!..
Okumuş, yazmış!..
Ancak..
Ne demokrasiden haberi var, ne tabir özgürlüğünden, ne Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ilgili kararlarından.
Diderot, Kant, Voltaire, Montesquieu, Schopenhauer, Russell, Platon, saymaya gerek yok, onlar bir yana İbni Rüşd, Uluğ Bey, Yusuf Has Hacip ve daha yüzlerce düşünürün bugünlere aktardığı fikir özgürlüğü mirası.
Demokrasi, adalet ve siyasetin özüyle ilgili ciltler ve ciltler dolusu kitaplar, günümüzde daha bedelli.
Kürşad Kuvvetli TELE 1’in yayına katılır katılmaz, o ferdî tercihi.
Ama…
Merdan Yanardağ’ın kelamlarına üzerine kurulmuş bu türlü bir tercih tam skandal.
Biz hepimiz, ben de dahil, İYİ Parti konusunda galiba üzücü yanılıyoruz. Başından itibaren YETERLİ Parti’ye galiba fazla prim vermişiz, artık Akşener ya da Şiddetli, her konuşmalarında sırlar dökülüyor, gerçek kimlik sırıtmaya başlıyor.
İYİ Parti sözcüsü Merdan Yanardağ’ın tutuklanmasını neredeyse alkışlayacak!..
AİHM VE TUTUKLAMA
Yanardağ’ın görüşüne katılmıyorum.
Ancak…
Geçmişte Öcalan’a dönük benzeri lafları eden çok sayıda AKP’li var. Onlara soruşturma ve dava açılmıyor.
İyi ki, açılmıyor!..
Açılmaması doğru.
Yanardağ’ın sözleri de, o AKP’lilerin sözleri de, katılmasak bile, yalnızca söz özgürlüğü.
Bunlar kıymet kararı niteliği taşıyor. AİHM tarafından sıkı biçimde korunuyor, söz özgürlüğü kapsamında ele alınıyor.
Çeşitli ülkelerden gelen emsal davalarda AİHM daima tabir özgürlüğü ihlali kararı veriyor.
TÜRMEN’İN KİTABI
Muhalefet partilerinin liderlerine ve Güçlü’ye naçizane bir teklifim var.
AİHM’de yargıç olarak Türkiye’yi yıllarca temsil etmiş pahalı hukuk adamı Rıza Türmen’in geçen Kasım ayında yayınlanmış son derece önemli bir kitabı var:
‘Bir AİHM Yargıcının Not Defteri’.
Ders çalışır üzere okunması gereken bir kitap. Parti liderlerinin o kitabı yeniden de, derinlemesine okumaları kural değil.
Sadece söz özgürlüğü, basın özgürlüğü kısımlarına göz gezdirseler, kâfi.
Bir gazetecinin tutuklanması karşısında umursamaz tutumları, demokrasiye teğet geçmeyen tercihleri üzerinde tahminen biraz düşünürler.”
NAZIM ALPMAN’DAN HATIRLATMA
BirGün müellifi Nazım Alpman, “Elbette Merdan Yanardağ” başlığıyla kaleme aldığı yazısında, Merdan Yanardağ’ın tutuklanması konusunu farklı bir yerden ele aldı. Alpman, bugünkü yazısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a varıncaya kadar üst seviye AKP’li isimlerin, terör örgütü PKK ile ilgili geçmişte yaptıkları olumlu açıklamaları hatırlattı.
Nazım Alpman’ın yazısı şöyle:
Seçimlerden evvel AKP’nin sloganı ‘Türkiye Yüzyılı Başlıyor’ idi. Nasıl bir yüzyıl olacağı bizler için fazlaca meçhul değildi. TELE1 Genel Yayın Yönetmeni ve BirGün muharriri Merdan Yanardağ’ın ekranda iken gözaltına alınıp bayram öncesinde tutuklanması ‘AKP’nin Yüzyılı’ için çok açık bir biçimde fikir veriyor.
Merdan Yanardağ’ın gazetecilik çizgisi aşikardır. Mesleğimizin temel prensibi olan ‘Temas ve mesafe’ kuralına şaşmaz biçimde riayet eder. Bir gün ‘Öyle’ bir gün ‘Böyle’ demez. PKK Lideri Abdullah Öcalan ile ilgili olarak Merdan’ı suçlayanların yakın vakit içerisinde söylediklerini Gazete Pencere dün özetlemişti:
-PKK ile görüşen (MİT mensubu) arkadaşı ben gönderdim, meşakkati olan bana gelsin (Tayyip Erdoğan 2012)
-Öcalan dünyanın geleceğini düzgün okuyup Kürtlerin, PKK’nin önüne yeni amaçlar koymuştur. (Yasin Aktay AKP Milletvekili 2013)
-Sayın Öcalan demek kabahat olmaktan çıktı. PKK bayrağı taşımak da o denli. (Bülent Arınç TBMM Başkanı 2015)
-Beğenin ya da beğenmeyin Abdullah Öcalan Kürtlerin başkanıdır. MİT Öcalan ile görüşüyor, biz BDP ile, onlar da Kandil ile… Bu türlü bir sistem oluşturduk. (Beşir Atalay Başbakan Yardımcısı 2014)
Daha onlarcası var bu çeşitten demeçler veren AKP’lilerin…
Onlara hiçbir şey olmuyor!
Mübarekler teflon kaplı her şey üzerlerinden akıp gidiyor. Ne yapıyorsunuz? diye sorulamıyor. Sorulursa da pek rahat biçimde ne diyecekleri belirli:
-Siyaset yapıyoruz.
Yapın da ortada bu kadar açı farkı mı olur?
İktidarın ‘Hınk’ diyeciliğini gazetecilik diye takdim edenlerin, çok süratli bir halde zig-zag yapmalarına alışık zevat için Merdan Yanardağ üzere bel kemikli bir gazeteciye tahammül edemeyecekleri belirlidir.
Süleyman Demirel 12 Eylül devrinde söylemişti: -İktidar her rejimde vardır. O rejimi rejim yapan muhalefetin varlığıdır!
Demokrasilerde basın özgürdür. İktidarın hiçbir yanlışını görmeyen ve göstermeyen yandaş medya bir işe yarıyor mu? Üye iktisadı güzele gidiyor mu?
Ne gezer!
Yeni bir unvanımız oldu: -Avrupa’nın en büyük hapishanesi olduk!
Türkiye’de tutuklu ve hükümlü sayısı 330 bin 945 şahsa ulaştı. Bu sayı Avrupa birincisi yaptı ülkemizi.
Gerçek gazetecilik yoluna devam edecektir. Kim üzere derseniz, yanıt değişmeyecektir.
-Elbette Merdan gibi!”
MEHMET ALİ GÜLLER’DEN “KARŞI ÇIKTIĞINI SAVUNMALKA SUÇLANMAK” ÇIKIŞI
Cumhuriyet Muharriri Mehmet Ali Güller, “Yanardağ’a operasyonun hedefi” başlıklı yazısında, Merdan Yanardağ’ın, “Karşı çıktığını ‘savunmakla’ suçlandığını” yazdı.
Mehmet Ali Güller’in bugünkü yazısı şöyle:
“Merdan Yanardağ’ın ‘karşı çıktığını savunmakla suçlanarak’ tutuklanması ibretliktir. AKP’li Ensarioğlu’nun ‘genel af’ açıklamasına karşı çıktığı canlı yayın konuşmasında, ‘terör örgütü propagandası’ yapmakla suçlanarak tutuklandı.
Yanardağ’ı gaye alan operasyona münasebet yapılan üç kavram vardı: Filozof, tecrit, siyasi mahkûm.
Yanardağ ‘terör örgütüne af hazırlığına’ karşı çıktığı konuşmasında, biraz da ironiyle kullandığı bu üç kavram nedeniyle, ‘suçu ve hatalıyı övmüş’ ve ‘terör örgütü propagandası yapmış’ sayıldı!
Elbette, canlı yayında ‘başka kavramlarla ve ironiye yönelmeden sıkıntıyı dosdoğru anlatsın’ diyebilirsiniz, bu kelamlarını yakışıksız bularak eleştirebilirsiniz ama bu sözleri yargının konusu yapamazsınız, ‘suçu ve hatalıyı övdüğünü’ argüman edemezsiniz, ‘terör propagandası yaptığını’ ileri süremezsiniz.
EV MAHPUSU İSTEYENLERİN İKİYÜZLÜLÜĞÜ
Peki Yanardağ terör örgütü başkanını nasıl övmüş?
‘İçeride çok okuduğu için neredeyse filozof olduğunu’ söylemiş. Bir teröristin içeride çok okuduğunu söylemek, teröristin işlediği hatadan bağımsız bir mevzudur, haliyle suçu övmesi manasına gelmez. Ya suçluyu övmesi savı? Hatalıyı işlediği cürüm üzerinden övmesi durumunda fakat hatalıyı övmüş olur…
Dolayısıyla Yanardağ’ın Öcalan için ‘İçeride çok okuduğu için neredeyse filozof oldu’ demesi, ‘suçu ve hatalıyı övmesi’ kapsamına girmez.
Terör örgütü başkanının bir müddettir avukatları ve ailesiyle görüştürülmemesi, yani tecrit uygulanması konusu, vakit zaman AKP’li hukukçuların bile işaret ettiği bir gerçekliktir zati. Dolayısıyla Yanardağ’ın ‘Öcalan’a tecrit uygulandığını’ söylemesi, iki suçlamayla da ilgisizdir.
Kaldı ki Yanardağ’ın tecrit konusunu ele alma biçimi de bilakis bir duruma işaret etmektedir. Yanardağ, iktidarın Öcalan’la yürüttüğü pazarlıklara itiraz ederek, özetle, ‘Tecridi kaldırın, avukatlarıyla görüşsün ki kamuoyu da Öcalan’la ne pazarlık yaptığınızı öğrensin’ demektedir.
Ve ne acı ki bugün Yanardağ’ın ‘Tecrit kaldırılsın ki pazarlığı öğrenelim’ cümlesi üzerinden toplumsal medyada kılıç sallayanların kimileri, yıllardır ‘Apo’ya konut mahpusu uygulanmasını’ isteyenlerdi!
ÖCALAN’I SİYASİ AKTÖR YAPAN İKTİDARDIR
Yanardağ’ın Öcalan için ‘siyasi mahkûm’ demesi de kamuoyunda reaksiyon gördü ve tutuklanmasının münasebeti oldu. Elbette Öcalan’ı ‘siyasi mahkûm’ diyerek nitelemesini yakışıksız bulabilirsiniz fakat bu da yargının konusu olamaz.
Çünkü bırakın ‘siyasi mahkûm’u, Öcalan’ı direkt ‘siyasi odak’ yapan iktidarın kendisidir. Seçimler için yıllardır Öcalan’dan mektup, demeç, açıklama alarak bunu miting meydanlarında, TRT ekranlarında okutarak ‘siyasi kazanç’ elde etmeye çalışanlar Yanardağ değil, iktidardır. ‘Edirne’deki İmralı’dakine hesap verecek’ diyerek Öcalan’a ‘hesap sorma’ makamı veren iktidardır. Açılımdan evvel de açılımdan sonra da pazarlık yaparak Öcalan’ı ‘siyasi aktör’ yapan iktidardır.
HEDEF BASININ SÜNGÜSÜ
Geçenlerde bir meslektaşım, bir mevzuyu hatırlamaya çalışırken tekrar baktığı eski yazılarından hareketle şöyle demişti: ‘10 yıl evvel ne kadar sert yazıyormuşum.’
Evet, bugün pek çok kişi 10 yıl evvelki sertlikte yazamıyor, zira siyasi basınç nedeniyle kalemini tıraşlıyor, sözlüğündeki sözleri azaltıyor, elhasıl kendisine sansür uyguluyor…
İşte son halkası Merdan Yanardağ olan bu tutuklama zinciri, ‘basının süngüsünü’ düşürmek içindir. Unutmayın, 100. yılda ‘yeni anayasa’yı temel gaye ilan etmiş durumdalar ve o amaç için yolun düzlenmesi gerekiyor. Ama Yanardağ başta pek çok gazeteci, ‘dik kalem’dir ve kalemini eğmeden yazmayı, inadına sürdürecektir.”
ERGİN YILDIZOĞLU NE DEDİ
Cumhuriyet Müellifi Ergin Yıldızoğlu, “Süreç hızlandı” başlıklı yazısında Merdan Yanardağın tutuklanmasına ait şu sözlere yer verdi:
“Dünya ekonomisindeki bu yeni eğilimlerden kelam edecek, rejimin bunlardan ne kadar uzak hatta aksi tarafta gitmekte olduğuna dikkat çekecektim. Birden, bedelli dostum Merdan Yanardağ, ‘Öcalan’ı övdü’ üzere absürt bir sav üzerinden, gözaltına alındı, tutuklandı. Evvel öfkelendim, sonra da buna bir bezginlik duygusu eklendi. Bu yazı işte bu bezginliğin sonucudur.
N’OLUYOR? N’OLUYOR?
‘Ne olacak. Süreç kendi seyrinde gidiyor’ (Beckett, End Game). Seçimlerden evvel iki bahiste uyardık. Şayet rejim kazanırsa, muhalefet büyük bir moral bozukluğu yaşayacak. Rejim çok tehlikeli bir eşikten geri döndükten sonra, onu buraya getiren güçlere, aktörlere yönelik sert bir hücum başlatacak. Rejim kazandı ve ikisi de oluyor.
Merdan bu iki gelişme karşısında, Tele1’de, yazılarında, moral bozukluğunu önlemeye çalışırken seçimlerin sonuçlarına ait gerçekleri açıklamaya, rejimin ataklarını teşhir etmeye başladı. Özcesi bu iki eğilime karşı çaba etti. Bu ortada muhalefetin zaaflarını, CHP liderliğinin iktidarsızlığını eleştirmeyi de ihmal etmedi. En son, Kılıçdaroğlu’nun Tele1’in soru karşılık programındaki performansı, rejimin seçimleri kazanmasına, muhalefetin kaybetmesine yol aşan ikinci büyük etkeni (birincisi devlet-medya-militan üçlüsüydü) de gözler önüne serdi. Rejim natürel ki bu türlü bir entelektüeli susturmak isteyecekti.
Peki hangi süreç ‘kendi seyrinde’ gidiyor? AKP iktidara geldiğinde, siyasal İslamın bir müddettir başlamış olan ‘pasif devrim’ sürecinin yeni bir etaba geçtiğini anlatmaya başlamıştım. Siyasal İslamın hâkim sınıfı (entelijensiyası) hem devlet eliyle toplumu moleküler seviyede dönüştürmeye başlamıştı hem de liberal entelijensiyanın yardımıyla muhalefetin itirazlarını nötralize ediyor, ‘ortadakileri’ kendine hakikat çekiyor ya da en azından muhalif kanattan uzaklaştırıyordu (baş örtüsü tartışmaları, ‘darbe’ korkutmaları, ‘çözüm süreci’ fantezisi vb…). ‘Yetmez lakin evet’ halk oylamasından sonra ‘pasif devrim’ süreci, liberalleri de sırtından atarak bir ‘süreç olarak faşizm’ biçiminde ilerlemeye başladı: Lider-parti-hareket devlet ‘bir’leşti. Seçimler de artık, sistemli biçimde, muhalefetin suskunluğundan da yararlanılarak çalınıyordu. Rejim, 15 Temmuz darbe şeyiyle de bu ‘süreç olarak faşizm’ içinde devleti yapılandırma bağlamında yeni bir atılım başlatmıştı.
Merdan da bu süreci gerçek tespit ediyor, çabanın öncelikle ‘ekmek peynir-boş tencere’ üzerinden değil bunları da kapsayacak bir ‘kültür savaşları’ sınırında verilmesi, solun güçlerini bu bağlamda birleştirmesi gerektiğini anlatıyor, böylelikle rejimin, hegemonya kurma sürecinin ‘yumuşak karnına’ (kültürel hegemonyaya) dikkat çekiyordu
Seçimlerden sonra, ‘süreç olarak faşizm’ tam da öngördüğümüz biçimde hızlandı. Muhalefet üzerinde baskı, susturma eforları, haklar ve özgürlüklere, kadın-LGBT hareketlerine akınlar artıyor. Rejimin en karanlık arzularını yasalaştıracak bir anayasa taslağı, CHP’nin Meclis’e taşıdıklarının da dayanağıyla şekilleniyor. Rejimin en kıymetli ideolojik aygıtları TARİKATLAR eğitimden sıhhat sisteminde devlet ve güvenlik bürokrasine, tesirlerini süratle artırıyorlar. Muhalefette sağından soluna tam bir dağınıklık, stratejik boşluk hâkim… Oysa ağır bir tutkuyla dolu berbatlar.”
YAŞAR AYDIN’IN YORUMU
BirGün muharriri Yaşar Aydın da Merdan Ynardağ’ın neden tutuklandığını ve tutuklanmasının ardındaki münasebetleri bugünkü köşesine taşıdı:
Yaşar Aydın’ın “Merdan Yanardağ neden tutuklandı?” başlıklıyazısı şöyle:
“Yanardağ’ın tutuklanması yalnızca tekil bir örnek olarak, üzerinden atlanılabilecek bir gelişme değil. Husus AKP ve medya bağı olunca kısa bir tarih aralığında bile çok faza örnek bulmak mümkün oluyor. Burada değerli olan muhalefetin nasıl bir karşılık vereceğidir. Sessizliği hesaba katarsak iktidarın hem bu mevzuda hem de bundan sonra yapacağı atılımlara dair değerli bir taban yakaladığını söylemek mümkün.
Türkiye, gazetecinin tutuklanması hele de muhalifse, neredeyse haber pahası olamayan bir ülke haline geldi. Merdan Yanardağ’ın tutuklanmasına birinci gelen reaksiyonlar de bu istikamette oldu. Kendisini muhalif olarak tanımlayanlardan bile ‘Bu iktidardan ne bekliyorduk ki? Alıştık artık. Hür kalsaydı sürpriz olurdu’ üzere değerlendirmeler geldi. Değerli bir kanalın genel yayın yönetmeni, yıllardır mesleğin içinde olan bir isim tutuklanıyor ve ‘alıştık artık’ yansısı geliyor.
HEDEFE KİLİTLENDİ
İktidar uzun müddettir muhalefete yönelik iki senaryo üzerinde çalışıyor.
Birincisi, karşısında oluşan ve uzun müddettir varlığını büyüterek devam ettiren muhalefet blokunu bölmek. Burada en çok kullandığı aparat Kürt problemi dolayımıyla terör konusu. Her fırsatta buna dair atılımlar yaptı, yapmaya da devam ediyor. Bu mevzunun yumuşak karnı YETERLİ Parti. Merdan Yanardağ’ın televizyonda yaptığı konuşmada bu bağlama oturtuldu ve İYİP’liler de tespih tanesi üzere dizilerek gerisi sıra Saray ağzıyla konuşmalar yaptılar.
Yanardağ olayı da gösterdi iktidar tarafından terör ve Kürt kartı her oynandığında kriz yaşamak istemiyorlarsa daha demokratik ve cesurca bir hal geliştirmek durumundalar.
İkinci senaryoda muhalefeti hareketsiz bırakma var. Dava, gözaltı, RTÜK, para cezası ve en nihayetinde kapatma üzere uygulamalarla tüm bağımsız medya mecrasına gözdağı verilmeye çalışıldı. Böylelikle tarikat cemaat karanlığının ortaya dökülen pislikleri daha kolay saklanacak ekonomik kriz ise görünmez kılınacaktı.
Bu husus ile ilgili Fahrettin Altun liderliğinde iktidarın kıymetli bir aralık kat ettiğinin altını çizmemiz gerekiyor.
FRAGMANI İZLEDİK
Merdan Yanardağ’ın tutuklanması yalnızca tekil bir örnek olarak üzerinden atlanılabilecek bir gelişme değil. Tek başına bile hacimli bir tahlili hak ediyor. Ancak bahis AKP ve medya münasebeti olunca kısa bir tarih aralığında bile çok faza örnek bulmak mümkün oluyor.
Reuters sıkıntısı: Bilal Erdoğan ile bir haberin yayınlandığı gazete adeta iktidarın gaye tahtası haline geldi. Kabine, Meclis ya da partide hiçbir resmi sıfatı olmayan bir isim için tabir yerindeyse Cumhur İttifakı yandaşlarla birlikte adeta ayaklandı. Kınamalar, protestolar, haberi NATO görüşmelerine bağlayanlar oldu.
Oysa altı üstü Bilal Erdoğan’la ilgili yapılan bir yolsuzluk haberiydi.
Yayın yasakları: Hatırlanacağı üzere Routers’in yaptığı haber yalnızca ülkenin üst seviye yöneticilerin kınaması ile bitmedi. Peşi sıra yayın yasakları da geldi.
Diğer yayın yasaklarının ana hacmi tarikat ve cemaatlerle ilgili yapılan haberlere ait oldu. Urfa’dan Konya’ya oradan İstanbul’a ne kadar haber yapıldıysa tamamına yayın yasağı geldi. O kadar ileriye gittiler ki daha hazırlanmayan haber için bile yasak talep etme yüzsüzlüğü gösterilebildi.
Bu mevzuda bir gazetecinin yayın yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına alındığını da hatırlatmakta yarar var.
CHP NEYİ BEKLEDİ?
Merdan Yanardağ’ı tutuklayan iktidarın maksadını anlamak sıkıntı değil. İki başlıkla özetlemeye çalıştık. Burada kıymetli olan muhalefetin nasıl bir karşılık vereceği ya da veremeyeceğidir. Bittiği ilan edilen 6’lı Masa’da Güzel Parti’nin tavrı ve başkaların sessizliği ile iktidarın hem bu husus şahsında hem de bundan sonra gelecek atılımlarına dair değerli yer yakaladığını söylemek mümkün.
Burada altını çizmemiz gereken bir öteki bahis ise CHP’nin suskunluğu. Yanardağ’ın tutuklama haberi geldikten sonra CHP lideri Kemal Kılıçdaoğlu sosyal medyada paylaşımıyla olaya reaksiyon gösterdi. Yaklaşık 48 saatlik linç, 24 saatlik gözaltı mühletince reaksiyon gösteren CHP’li sayısı bir elin parmağını geçmedi. Ümit Özdağ ve Cemal Enginyurt bile çok evvelden tepki vermeyi bildi.
Bir gazetecinin gözaltına alınmasına reaksiyon göstermek için CHP üzere bir partiyi bu kadar uzun mühlet sessizliğe iten nasıl bir haklı münasebet olabilir.
İlk akla gelen seçim sürecinde oluşan ‘terör’ basıncından kurtulamamış olması. Meğer seçim çoktan bitti, ittifak bileşenleri yollarını ayırdı bile.
Fikir ve tabir özgürlüğünün teminatı olacağını tez eden bir partinin reaksiyon vermesi için konuşmanın dökümünün yapılması ve ‘sakınca yoktur’ bilgisinin gelmesi mi gerekiyordu? Ya da ismi geçen gazetecinin tutuklanması mı?
CHP’nin bir hafta evvelki cemaat-tarikat yurtlarında yaşananlara verdiği geç tepkinin akabinde bu durumun yaşanması örgütün ve idare takımlarının içe kapandığının, kongre tartışmalarına boğulduğunun da göstergesi.
NE YAPABİLİRİZ?
Merdan Yanardağ’ın gözaltına alındığı haberinin gelmesinden birkaç dakika sonra Bursa’dan gazetemize bir telefon geldi. Arayan Kemal (Hoca) Savaş’tı. Kemal Hoca 12 Eylül darbesi sonrasında uzun yıllarını cezaevinde geçiren bir Devrimci Yol tutsağı. Hoca, Erzurum Cezaevi’nde yaşadığı bir anısını bizimle paylaştı. Onun ağzından kısaca özetleyeyim:
‘Cezaevinde davamızın örülmesi için mahkemeye çıkarılmadan çabucak evvel TRT kameraları gelir bizi de bir masanın gerisine koyarlar önümüze dökümanlarla birlikte mühimmat yerleştirerek çekim yaparlardı. ‘Teröristler’ falan diyerek yayınlanırdı. Çokça tekrarlandı. Biz de TRT’ye karşı aksiyon gerçekleştirme kararı aldık. Cezaevi şartlarında çok alternatifiniz yoktur. Aklımıza TRT’nin katkı hissesi altığı MONOPOL sigaralarını boykot kararı geldi. Buradan bakınca saçma ve etkisiz gelebilir lakin biz yaptık. Hiç de berbat olmadı. Üç sonuç aldık:
TRT’nin insanlık dışı uygulamasını evvel bizim şahsımızda sonra kamuoyunda teşhir oldu.
Uygulama muhakkak bir mühlet sonra bitirildi.
Ailemizin zorlukla yolladığı paraları TRT’ye yedirmemiş olduk.
Cezaevi şartlarında sıhhatimiz için güzel bir gelişmeye vesile olduk.’
Tam bu konuşmanın akabinde SOL Parti’nin açıklaması düştü önümüze. Toplumsal medya paylaşımında ‘Kararlıyız, dayanışmayı büyüterek, akına uğrayan her mevzide birleşerek direneceğiz’ diyordu. İktidarın bölerek kırmaya çalıştığı direnişi birleşerek aşmaya çağırıyordu.”
BEDRİ BAYKAM’IN YORUMU
Cumhuriyet Muharriri Bedri Baykam da bugün kaleme aldığı “Feshane/Yanardağ: Gericilik kuru yükseliyor!” başlıklı yazısının “Merdan Yanardağ olayı” kısmında Merdan Yanardağ’ın tutuklanmasına dikkat çekerek şu değerlendirmeleri yaptı:
“Merdan Yanardağ, geçenlerde çıkan ‘İslamo-Faşizm’ kitabıyla tekrar dikkatleri üzerine çekmiş olan, gözü pek, sol demokrat bir gazeteci ve televizyoncumuz. Emre Kongar ile birlikte yaptıkları ve ilgiyle izlenen televizyon programlarında da yiğit çıkışları ile tanınıyor. Kullanılan lisanı, yorumları, görüşleri herkes eleştirebilir. Bu da esasen demokrasinin alfabe kanunlarıdır. Örneğin geçen hafta, ben o programda CHP ile ilgili söylenen kimi yorumlara itiraz etmiştim. Lakin maşallah ülkemizde medya takip konusunda o denli farklı polis- savcılık-adalet üçgeni var ki, seçimlerden de evvel vurguladığımız üzere o savcılar, o polisler ve o yargıçlar maalesef herkese karşı eşit objektif ve tarafsız bir bakış açısında değiller.
Merdan Yanardağ’ın, Galip Ensarioğlu’nun yorumları üzerinden kurduğu cümleleri, kim istiyorsa eleştirebilir. Ancak bunlar demokratik bir ülkede hiçbir vakit gözaltına almak yahut tutuklamak için bir münasebet alışılmış ki oluşturamaz. Yahut o ülkede demokrasi bu kadar gerilemiş ise, o vakit tıpkı halde benzeri argümanlarla “terörü övme” fiili üzerinden sayısız AKP’linin de birebir mantıkla takibata uğraması lazım. Barış Pehlivan, bu hafta o siyasalları köşesinde yazdı! Ben bu sütunda kalkıp Galip Ensarioğlu, Abdürrahim Boynukalın, Yasin Aktay, Bülent Arınç, Beşir Atalay, Yalçın Akdoğan, Orhan Miroğlu üzere siyasalların söylediklerini alıntılamaya bile kalkışamam; sonra onların lisanlarında hata olmayan cümleler, benim alıntımdan farklı algılanıverir maazallah!
Ben buradan ‘Onları da mahpusa atın’ demiyorum, hiç kimseyi atmayın ve potansiyel şüphelinin profiline nazaran hareket edip, kimi insan için dava açıp bazıları için açmamak üzere savunulamaz durumlara kendinizi düşürmeyin diyorum. Medya demokrasisi puanımızı, kozmik dünyada üçüncü ligin de en altına düşüren bu uygulamaları artık lütfen bırakın. Sizi bilmem, fakat ülkemin 100. yılına hiç yakışmıyor… Yanardağ, derhal özgür bırakılmalıdır!