SÜRECİN KESİMİ OLMADIK: Türkiye bu türlü bir sürecin asla modülü olmadı. HTŞ ve öbür muhalifler tarafından harekat başladıktan sonra, bunun en kansız, en sorunsuz formda olması için ağır efor gösterdik, fakat onun öncesinde hiçbir ülkeyle yahut kümeyle bir ortaya gelip bir planlama içerisinde olmadık.
İBRAHİM BEY DATALARI ALDI: Biz (MİT Başkanı İbrahim Kalın) İbrahim Bey’i gönderirken ondan evvel hem bölge ülkeleriyle hem Batılı ülkelerle geniş bir istişare içerisinde bulunduk, Şam’daki yeni idareyle hem bölgedeki ülkeler hem dünya ülkeleri nasıl bağlantı kurmalı? Yaptığımız temaslarla orada genel bir algı ve talebi gördük ve herkesin üzerinde ittifak ettiği aşikâr prensipler vardı. Bunlar terör örgütlerinin yeni periyotta Şam’dan istifade etmemeleri, bilhassa azınlıklara -Hristiyanlar, Kürtler, Türkmenler gibi- karşı yeterli davranılması, daha sonra kapsayıcı bir hükümetin kurulması, komşularına tehdit olmaması gibi. İbrahim Bey bu görüşleri karşı tarafa iletti. Karşı tarafın da bilgilerini aldı. Biz o bilgileri aldıktan sonra da esasen cumartesi günü biliyorsunuz Ürdün’de, Akabe Körfezi’nde çok değerli bir toplantı vardı.
TANIMA İMKANIMIZ OLDU: İdlip’te, Heyet Tahrir el-Şam’ın denetimi altında 4 milyon Suriyeli vatandaş yaşıyordu. Bunların belirli bir kriz esnasında Türkiye’ye gelmesi mümkündü. Bu krizlerin çıkmaması, oradaki varlığın istikrarlı devam etmesi için bizler natürel ki belirli bir uyum içerisinde daima olduk ve o süreç içerisinde Heyeti tanıma imkânımız oldu. Onlara bilhassa çağdaş idare algısı nasıl olur, çağdaş idare sistemleri nasıl olur, tavsiyelerimizi, nasihatlarımızı ilettik. Bizim gördüğümüz şu anda Heyetin ve öbür bileşenlerin bir numaralı önceliği Beşar Esad’ın yaptığı yanlışları tekrar yapmamak ve halkı kucaklayarak hak ettikleri bir refahı ve istikrarı götürmek. Bunu yapmada bizim yardımcı olmamız lazım, onların da yanılgı yapmaması lazım. Burada hassas bir geçiş periyodu var, Suriye muhalefetini oluşturan kümelerin bir konsolidasyona gitmesi kıymetli.
YENİ PERİYODA ADAPTE OLMAK GEREK: (İran ve Rusya tekrar müdahil olabilirler mi?) Ben İran’ın da Rusya’nın da bunu yapacağını düşünmüyorum. Alandan gelen bilgileri görüyorlar, yeni periyoda bir an evvel adapte olup devam etmek gerekiyor.
Biden istemedi
“Suriye muhalefeti bundan 6-7 sene evvel Şam’da şimdiki yaptıklarını yaptığı sırada, Biden Lider Yardımcısıydı. Türkiye’ye geldi, Cumhurbaşkanımızla görüştü ve biz Beşar’ın gitmesini istemiyoruz dedi. Bu aslında onun değil İsrail’in görüşüydü. İsrail hiçbir vakit Beşar’ın gitmesini istemedi. Beşar’ın İranlılara verdiği ortamdan mutsuzdu”